مهرداد توماری

آوازخوانی چیست؟ صدای دلنشین چه صدایی است؟

آواز خوانی چیست؟ آهنگ سازی چگونه است؟ صدای دلنشین چه صدایی است؟
آهنگ سازی نیاز به مقداری قریحه دارد و اثری که «تولید فکری» است ارائه می دهد. زودتر و یا دیرتر، خوب یا بد نواختن، در طول زمانی به دست می آید، اما آوازخوانی باید صدای دل نشین و مناسب (ترینم) داشته باشد.

صدای دلنشین (ترنیم) چیست؟
در این موضوع، باید تا حدودی احتیاط کرد. به این جهت که، ممکن است این گفته به ذائقه ی تعدادی خوش نیاید. به هر جهت، آوازخوانی در سرزمین ما دارای دو شرایط است: آوازخوانی و تصنیف خوانی. آنانی که آواز ایرانی میخوانند، فکر می کنند که در قسمت صدای زیر باید تحریر (چهچهه) بزنند و در این صورت خواننده ی خوبی هستند. فرق نمی کند که آیا صدای خوشی دارند یا نه!
در تصنیف خوانی، نیازی به تحریر صدا ندارند، چون صدای آن ها، شبیه صدای مکالمه ی روزمره است که هرکسی می تواند بخواند و از هرکسی ساخته است. برای تشخیص زیبایی صدا، یک روش متداول غلط جا افتاده است: صدای او مثل صدای فلانی است و یا این فرد از او صدای خوش تری دارد و… از آن گذشته چون نفرات تصنیف خوان بسیار زیاد است، به همین دلیل، فیگورهای ظاهری و غیره که اصولاً مربوط به موسیقی نیست، جای خاصی به دست آورده است.
حال سوال این است که اصولاً یک صدای دلنشین و مناسب (ترنیم) برای خوانندگی، و حتی برای گفت و گو، چه صدایی است؟
آنچه در مورد توضیح این سوال به آن استناد می شود یک نظریه ی علمی است. بنابراین می تواند حکم منطقی به خود بگیرد. در غیر این صورت، ارائه ی نظریه های شخصی است:
دهان، عضوی برای تکلم است. محفظه ی دهان، شکل دهنده ی اصوات است و این عضو شامل چند عضو مختلف است. هوا، از راه بینی وارد نای می شود و بعد به شش ها منتقل شده و در این مرحله پرده ی دیافراگم نقش بسیار باارزشی را دارد به این گونه: تنظیم کننده ی حجم هوا در شش ها خواهد شد. ما با تمرین مداوم، می توانیم پرده ی دیافراگم را عادت دهیم که ذخیره ی هوا در شش ها را به طور دلخواه تنظیم کنیم. این عمل برای خوانندگی و حتی تکلم بسیار مهم است زیرا با ذخیره ی هوا در شش ها، می توان یک جمله را از ابتدا تا انتها به راحتی ادا کرد. با تخلیه ی شش ها، هوا به تارهای صوتی برخورد کرده و آن را به نوسان درمی آورد و با اعضای مختلف دهان، تکلّم یا خواندن، با کلمات و جملات شکل می گیرد. در این مرحله، اعضای دهان رل قابل توجهی در ادای کلمات دارند. کشیده یا کوتاه بودن زبان، کلفتی یا نازکی زبان، در جای درست قرار داشتن فکین، منظم بودن دندان ها، و بالاخره درست ادا کردن کلمات و یا نحوه ی ادای آواز، همگی در شکل گیری کلمات مؤثرند. این مراحل باید از نظر پزشکان متخصص (دندان پزشک، گوش حلق و بینی) مورد تأیید قرار بگیرد. طبیعی است که این مسائل در مورد گویندگان، خوانندگان و سخنرانان مهم است. برای آنان چند مسئله ی دیگر هم قابل توجه است:
امروزه متداول شده که بسیاری از جوانان بینی خود را عمل جراحی می کنند. بینی عضوی روی صورت است که هوا را به نای می رساند و تأثیر بسزایی در ادای کلام دارد. نمونه های فراوانی از این اشخاص داریم که بعد از جراحی صدای آن ها از حالت طبیعی خارج شده است.
اصوات انسانی متأثر از منطقه ی جغرافیایی نیز هست. برای مثال در بعضی از مناطق جغرافیایی، اصوات بَم است و در جای دیگر دارای اصوات زیر (نازک) هستند. (گرچه در اروپا معتقد هستند که با تمرین مداوم، می شود به صدای مورد نظر رسید) این نظریه علمی بود که به آن اشاره داشتیم.
شاید که تجربه شده باشد، شخصی باتو صحبت می کند، غیر از محتوای صحبت، تو از لحن آن صحبت آرامشی به دست می آوری. این موضوع هم شامل چند مسئله، شرایط صحبت از درون او مایه میگیرد و به ضمیر تو وارد می شود که خود دو مقوله است. اول این که اگر دارای نظم کلامی باشد، تأثیر مثبتی بر شخص خواهد گذاشت. حال اگر کلمات را دکلمه گونه ادا کنیم، به نوعی تأثیرگذار خواهد بود و اگر همان کلمات را با آوای موزیکال اجرا کنیم، تأثیر دیگری خواهد داشت.
زمانی که خوانند صدای زیر دارد، نمی تواند صدای بم داشته باشد و برعکس، حتی صدای مردانه هم همین شرایط را دارد. چنانچه صدایی که از ویولن تولید می شود، امکان ندارد که در کنترباس اصوات زیر ویولن را تولید کند. صدایی که از فلوت تولید میشود، در ساز فاگوت وجود ندارد، به علاوه یک رنگ آمیزی صوتی هم در ارکستر ایجاد می شود که از خستگی گوش جلوگیری می کند. به عبارتی رنگ آمیزی صوتی هم در ارکستر ایجاد می شد که از خستگی گوش جلوگیری می کند. به عبارتی رنگ آمیزی صوتی، ترکیب اصوات زیر، وسط، بم است که در مبحث هارمونی به آن اشاره می شود. بنابراین زیبایی صدا را در مقایسه با سازها در نظر میگیرند، اما چگونه:
یک نوازنده ی فلوت می تواند انواع مختلف این ساز را هزارتومان، ده هزار، صدهزار و یا بیشتر خریداری کند، پس صدای فلوت ارزان، صدای ارزانی است و طبیعی ست که زیبایی صدای فلوت گران قیمت را ندارد. مثالی دیگر: ویولنی با قیمت دو هزار تومان خریدی، آیا می توانی به نسبت قیمت، تفاوت صدا را تشخیص دهی؟ پس یک صدای زیبای انسانی چه مقدار بر آن کار شده، آیا هزار تومان و یا بیشتر؟ امروزه در غرب صدای انسانی را با بهترین سازهایی که از جهت فیزیک به تکامل رسیده است، مقایسه می کنند. بنابراین صدای انسانی به درجه ای رسیده است که با زحمات فراوان، با تکنیک سازهای بسیار با ارزش مقایسه می شود. علاوه بر آن، هرکسی این کار را شروع نمی کند، مگر اینکه صدای دلنشین و مناسب آواز را داشته باشد و با کوشش و تمرین آن را به درجات مورد نظر ارتقا دهد.


ما در گروه آموزشی ترنیم سعی داریم با کاربردی ترین و بروزترین تمارین صداسازی و سلفژ به ترنیم شدن صدای شما کمک کنیم ضمن اینکه گروه آموزشی ترنیم با آنالیز رایگان صدای زیبای شما، به شما میگوید در چه زمینه ای موفق تر خواهید بود. پس با گروه آموزشی ترنیم همراه باشید تا صدای دلنشین خود را بسازید و بتوانید بصورت حرفه ای از صدای خود استفاده کنید.

۱
۲
۳
۴
۵
میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۲ رای
مهرداد توماری

نوشته‌های مرتبط

دیدگاه‌ها

0